Xuân về nghe Bác Hồ hát

BẮC GIANG – Không chỉ những bài thơ Tết của Người mỗi mùa xuân mà mỗi câu, từng chữ trong bài thơ Bác Hồ luôn ấm áp, mang niềm tin mãnh liệt vào tương lai. Mỗi khi giao thừa đến, nghe thơ Bác Hồ, chúng ta lại thấm thêm cảm xúc yêu thương, gắn kết với nhau nhiều hơn, cống hiến hết mình cho công việc và thấy cuộc đời tươi đẹp như mùa xuân bất tận.

Vậy mà hơn nửa thế kỷ qua, nhân dân ta chưa được nghe những lời chúc Tết của Bác, vào mỗi đêm giao thừa. Nhưng vào thời khắc thiêng liêng ấy, giọng nói của Người thật ấm áp và dường như vang vọng trong lòng người dân Việt Nam. Đôi khi chỉ thế thôi “Mấy câu giản dị, chân thật/ Vừa kêu gọi vừa mừng xuân”, Những bài thơ Tết của Người mang thông điệp mới, tiếp thêm sức mạnh cho cả dân tộc vượt qua mọi trở ngại, hướng tới ngày mai tươi sáng mà Người luôn mong ước. “Đất nước chúng ta hoàn toàn độc lập, người dân chúng ta hoàn toàn tự do, mọi người đều có cơm ăn, quần áo và giáo dục”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh trò chuyện với các em thiếu nhi nhân dịp thăm và chúc tết nhân dân tỉnh Hà Bắc (Bắc Giang, Bắc Ninh ngày nay), Xuân Đinh Mùi, ngày 9/2/1967. Ảnh tư liệu.

Sau 30 năm tìm đường cứu nước và cứu dân, mùa xuân năm 1941, Người trở về Tổ quốc, trực tiếp lãnh đạo toàn dân cách mạng. Bài thơ Tết đầu tiên của ông là Xuân Nhâm Ngọ (1942). Khi đó nhiệm vụ giải phóng dân tộc rất nặng nề. Người chúc nhân dân ta nhanh đoàn kết; Chúc Việt Minh chúng ta ngày càng tiến bộ và cách mạng thành công trên toàn thế giới.

Những ngôn từ giản dị của bài thơ khơi dậy một quyết tâm cao như núi, kêu gọi toàn dân tộc sát cánh cùng đứng lên lật đổ chế độ phong kiến ​​thực dân bằng niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh của mình. Khát vọng đó đã thành hiện thực: Cách mạng Tháng Tám thành công, đưa đất nước ta bước vào thời đại mới, thời đại độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Niềm vui vô bờ bến ngày Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, không lâu sau đó cả nước phải bước vào cuộc kháng chiến lâu dài chống thực dân Pháp. Mừng Tết năm 1946, Người đã gửi nhiều thư chúc mừng đến đồng bào, chiến sĩ cả nước, phụ nữ, thanh thiếu niên, trẻ em và đồng bào ở nước ngoài.

Với những người lính đang chiến đấu ở tiền tuyến, Người động viên: “Khi kháng chiến thành công,/ Cùng nhau uống rượu đào./ Tết này chúng ta sẽ xa nhau một thời gian,/ Chắc chắn Tết tới chúng ta sẽ đoàn tụ”. Đó là lời hứa và quyết tâm của cả dân tộc. Dù là năm đầu tiên của cuộc kháng chiến, dù khó khăn, gian khổ nhưng bài thơ đã khiến mọi người vững tin vào chiến thắng ngày mai.

Tiên đoán về tương lai, mỗi bài thơ của ông dù được viết trong những hoàn cảnh khó khăn nhất vẫn luôn mở ra một chân trời mới. Năm 1947, trong bài thơ chúc Tết, Người đã khẳng định: “Phản kháng lâu dài, nhất định thắng lợi!/ Thống nhất và độc lập, nhất định thắng lợi!”. Và chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ năm 1954 chính là hiện thực hùng hồn nhất của lời tiên đoán đó.

Tin vào sức mạnh và tương lai của cách mạng, thơ Người luôn mang tinh thần của một dân tộc anh hùng, vun đắp hơn bốn nghìn năm lịch sử, không chịu khuất phục trước bất kỳ kẻ thù nào, nên thơ Người là âm nhạc, là nguồn cảm hứng, là khát vọng mùa xuân. của người dân Việt Nam. Niềm khao khát đó đã theo ông suốt cuộc đời.

Bài thơ Tết cuối cùng năm 1969 của Người như những nốt nhạc hào hùng, như tiếng kèn xung trận, thúc giục cả nước làm nên đại thắng mùa xuân năm 1975: “Năm ngoái là một thắng lợi vẻ vang/ Năm nay tiền tuyến nhất định sẽ thắng nhiều hơn nữa/ Vì độc lập, vì tự do/ Đánh giặc, đánh ngu/ Tiến lên, chiến sĩ đồng bào/ Bắc Nam đoàn tụ, Mùa xuân nào hơn vui vẻ?.

Nhiều khi đó là những lời chúc Tết giản đơn, nhưng mỗi bài hát, mỗi câu thơ của Người đều là khát vọng cháy bỏng về độc lập, tự do cho dân tộc, hạnh phúc cho đồng bào; là tình yêu con người, cảnh quan thiên nhiên và tầm nhìn của một nhà lãnh đạo thiên tài.

Sự hòa hợp giữa lòng người, thiên nhiên và cách mạng

Khi nói đến thơ, có lẽ không nhà thơ nào không mượn ánh trăng để diễn tả tâm tình của mình; từ “trăng khuyết” và “trăng khuyết” đến “Có người cắt trăng làm đôi/ Nửa in trên gối, nửa chiếu sáng dặm đường.” Trăng là nguồn cảm hứng bất tận của thi sĩ… Theo nhà thơ Nguyễn Đình Thi, thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói đầu tiên của tâm hồn khi chạm vào cuộc sống.

Có lẽ vì thế mà khi nhìn trăng Bác nhận ra mình là nhà thơ. Ít ai để ý rằng “Ngắm trăng” là bài thơ thứ 20 trong tuyển tập “Nhật ký trong tù”, được viết khi đang bị giam trong nhà tù Tưởng Giới Thạch (Trung Quốc).

Dù chỉ mới bị giam có bốn tháng, ông đã hốc hác, nhưng hơn mười năm, ông vẫn vô tư, yêu đời: “Trong tù không rượu hoa,/ Cảnh đẹp đêm nay khó lòng thờ ơ./ Người nhìn trăng soi ngoài cửa sổ,/ Trăng ló qua cửa ngắm thi nhân.”. Con người nhìn trăng là lẽ tự nhiên, ai cũng có thể cảm nhận được, nhưng “Trăng lén thơ nhìn cửa” rất khác, chỉ có tài năng văn nghệ mới có được những vần thơ tinh tế, giàu cảm xúc như vậy.

Trăng và Bác là bạn tri kỷ, như một định mệnh do trời định sẵn. Sau này ở chiến khu Việt Bắc, vầng trăng vẫn xuất hiện nhiều lần trong thơ ông. Đó là những bài thơ trữ tình đầy cảm hứng. Năm 1948, cuộc kháng chiến diễn ra ác liệt nên ông bận lắm, không làm thơ được. Và một đêm khuya giữa núi rừng chiến khu, vầng trăng dường như rất nhớ nhà thơ nên đẩy cửa sổ hỏi: “Bài thơ đã xong chưa?” (kiểm tra thành công?) Trăng đến như người bạn tri kỷ. “Trăng vào cửa sổ xin một bài thơ,/Quân đội bận rộn, xin đợi đến ngày hôm sau” (Báo lịch sự – Tin chiến thắng).

Mối quan hệ giữa trăng và thơ ở Bác Hồ không giống như các nhà thơ khác, bởi Người làm thơ để làm cách mạng. Anh mượn thơ, trăng, xuân để nói lên tấm lòng mình bằng trái tim bao la “Chỉ lo mọi việc như lòng mẹ/ Cho hôm nay và cho ngày mai” (Tô Hữu).

Khi nói đến thơ xuân Bác Hồ không thể không nhắc đến bài hát “Nguyễn Tiêu” (Trăng tháng Giêng): “Kim đêm Nguyễn Tiêu Nguyệt Chính Viễn/Sông Xuân, nước suối gặp trời xuân/Yên ba đất sâu đàm quân/Đà bán trở về nguyệt nhân thuyền”. Bài thơ là một kiệt tác ông viết ở Việt Bắc, năm 1948. Bản dịch của Xuân Thủy được ưa thích nhất: “Ngày rằm xuân trăng soi sáng/ Nước sông xuân hòa sắc trời thêm xuân/ Giữa suối bàn quân sự/ Đêm khuya thuyền đầy trăng.”

Chỉ trong bốn câu văn, tác giả đã mở ra trước mắt người đọc một bức tranh hoàn hảo về mùa xuân chiến khu. Trăng tròn giữa xuân tỏa sáng rực rỡ, hòa cùng suối sông, suối nước và suối trời, tô điểm cho nhau, tạo nên một bức tranh lung linh, huyền ảo, thơ mộng nhưng rất chân thực, có thể nắm bắt được. nắm lấy. Không chỉ có vẻ đẹp thiên nhiên mà hai câu kết đã miêu tả một cách chân thực và sinh động nhất phong thái, tâm hồn cao thượng của một nhà thơ – người lính.

Cuộc kháng chiến lúc bấy giờ rất cam go, gian khổ và được Người luôn bám sát từng giờ, từng phút. Bài thơ toát lên tinh thần và ý chí kiên cường của một người lãnh đạo nơi tiền tuyến.

Năm bắt đầu bằng mùa xuân. Mỗi bài thơ xuân của Bác Hồ đều mang một tình yêu, niềm tin vào cuộc sống mới nhưng cũng nhắc nhở chúng ta phải rèn luyện, hành động, vượt qua khó khăn để có một mùa xuân mới tươi đẹp hơn. “Nếu không có cảnh mùa đông tàn/Sẽ không có cảnh huy hoàng của ngày xuân”.

Bắc Vân

Tuổi già thưởng thức tiếng thơ

BẮC GIANG – Được coi là “món ăn tinh thần” không thể thiếu trong đời sống hằng ngày, phong trào văn hóa, nghệ thuật của người cao tuổi ngày càng sôi động và lan rộng. Phong trào đã góp phần giúp các thành viên sống vui vẻ, khỏe mạnh, gắn kết tình cảm, xây dựng tình đoàn kết bền chặt.

Giao lưu về chủ đề “Văn học – Học văn trong nhà trường và thơ Lính”

(BGĐT) – Nằm trong chuỗi các hoạt động chào mừng Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam, chiều 21/4, Thư viện tỉnh Bắc Giang tổ chức giao lưu tác giả, tác phẩm và bạn đọc với chủ đề “Văn học – Nghiên cứu Văn học trong trường học”. và thơ người lính”. Khách mời tham gia tọa đàm có nhà văn Nguyễn Thị Mai Phương, Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Bắc Giang và nhà thơ Nguyễn Hồng Minh.

Nỗi nhớ nhà trong thơ các đại sứ

(BGĐT) – Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, việc các triều đại cử sứ thần sang Trung Quốc để duy trì quan hệ ngoại giao hay đấu tranh ngoại giao và bảo vệ lợi ích quốc gia đã không còn nữa. sức mạnh cần thiết.