Sổ nhận xét của giáo viên không phải là lời ‘lên án’ học sinh

Thầy cô viết bình luận để trút giận

Mặt tích cực của sổ tay bình luận là những giáo viên cập nhật tình hình lớp học và giúp đỡ những học sinh vi phạm điều chỉnh hành vi và thái độ học tập hàng ngày. Tuy nhiên, cũng có giáo viên dùng cuốn sổ này như một cách để bày tỏ sự tức giận đối với học sinh.

Một số lời chỉ trích thường được lưu ý bao gồm: lớp không làm bài tập về nhà; Trẻ X và Y không tôn trọng giáo viên; Trẻ C và D nói chuyện riêng và trêu chọc bạn bè trong giờ học; Hai em G và H không mang theo sách giáo khoa… Đối với những vi phạm này, giáo viên có thể nhắc nhở học sinh sửa ngay. Họ không nên đợi học sinh vi phạm rồi ghi ngay.

Tuy nhiên, giáo viên chủ nhiệm sẽ căn cứ vào sổ nhận xét để đánh giá, chấm điểm hạnh kiểm học sinh và thậm chí thông báo cho phụ huynh. Học sinh phải chấp nhận “hình phạt” từ giáo viên chủ nhiệm và gia đình. Vì vậy, họ rất sợ những bình luận tiêu cực. Thay vào đó, giáo viên nên tạo điều kiện để học sinh nhận ra những khuyết điểm của mình và cố gắng sửa chữa.

HÌNH ẢNH MINH HỌA: JADE PEACH

“Vũ khí” đàn áp

Sổ nhận xét học sinh đã trở thành “vũ khí” áp bức học sinh của một số giáo viên thay vì là công cụ giúp giáo viên chủ nhiệm xây dựng đội ngũ tích cực, thân thiện.

Trước đây, bản thân tôi với tư cách là một giáo viên cũng mắc sai lầm khi phê bình học sinh. Lúc đó, trong giờ học có một nữ sinh viên NA nói vài câu khiến tôi không vui. Cơn giận bùng lên, tôi mở sổ bình luận và chỉ trích nữ sinh không tôn trọng giáo viên. Một số sinh viên khác thảo luận riêng, thiếu tập trung cũng bị tôi đưa vào danh sách đen.

Lớp học ngày hôm đó thật nặng nề vì học sinh biết rằng sẽ phải hứng chịu sự trừng phạt từ giáo viên chủ nhiệm “khó tính”, không chấp nhận những hành vi vi phạm ảnh hưởng đến thứ hạng cạnh tranh của lớp cũng như danh tiếng cá nhân của các em. Khi ra khỏi lớp, tôi cũng nhắc nhở học sinh chờ phản hồi của giáo viên chủ nhiệm. Lớp học buồn.

NA sau đó đã đến gặp tôi để xin lỗi và nói rằng giáo viên chủ nhiệm đã phạt em đứng dậy và ngồi xuống hàng chục lần. Nữ sinh cho biết đôi chân đã mỏi nhưng buồn hơn nữa là giáo viên chủ nhiệm nhận xét NA “không được gia đình giáo dục tử tế”.

Mắt tôi thấy cay cay. NA vốn là một học sinh mà tôi đã dạy chủ nhiệm vào năm học trước. Tôi học giỏi và năng động nhưng hoàn cảnh gia đình không được hoàn hảo. Cha mẹ tôi chia tay khi tôi còn nhỏ. Vì bố đi làm xa nên NA chỉ ở với bà ngoại buổi sáng.

Thiếu sự quan tâm chăm sóc của mẹ, NA đôi khi có những lời nói, hành vi không tốt. Tôi cảm thấy buồn và tiếc nuối vì lẽ ra tôi nên dành thời gian chia sẻ, thảo luận để giúp em tiến bộ hơn trong cách ứng xử với thầy cô nhưng lại “mượn tay” giáo viên chủ nhiệm để kỷ luật em.

Và TT là học sinh bị phạt cùng với NA ngày hôm đó. Tôi nhận xét vào vở rằng T. không ghi chép vào vở mà chỉ dùng bút gạch chân những đoạn văn trong sách giáo khoa. Cô chủ nhiệm phê bình T. cẩu thả, thiếu siêng năng, vi phạm nội quy… Cô chủ nhiệm phạt T. quay mặt vào tường trong các hoạt động cuối tuần.

Sau đó, T. giải thích với tôi rằng do hiểu sai yêu cầu mở sách và theo dõi của giáo viên nên em chỉ gạch chân những ý quan trọng rồi ghi nội dung vào vở, không bỏ sót. T. tiết lộ với tôi rằng cháu thường xuyên bị thấp canxi nên những lời la mắng, trừng phạt gay gắt của giáo viên chủ nhiệm gần như khiến cháu ngất xỉu trong lớp.

Từ đó, tôi luôn cẩn thận hơn khi ghi chép nhận xét, dành thời gian quan sát, lắng nghe chia sẻ, giải thích của học sinh về những vi phạm. Tôi không viết ra bất kỳ lỗi nào mà tôi nhận thấy và nhận thấy học sinh cố gắng sửa ngay để tránh gây áp lực cho học sinh và cả lớp.

Đối với những trường hợp nghiêm trọng cần sự hợp tác nhiều mặt từ nhà trường, gia đình và học sinh, tôi sẽ trao đổi với giáo viên chủ nhiệm để tìm ra giải pháp giáo dục phù hợp nhất. Một số trường hợp đã ghi vào vở và phê bình trên lớp, tôi vẫn trao đổi với đồng nghiệp để tránh bị chỉ trích nhiều lần, không phạt nặng, tạo điều kiện cho học sinh khắc phục.

Tóm lại, những ghi chú trong sổ nhận xét trên lớp thực sự có giá trị vì chúng góp phần thể hiện phương pháp học tập và rèn luyện. chỉ đạo, không phải là một bản án “kết án” học sinh. Cuốn sổ này không phải là nơi để giáo viên trút hết cơn giận vào học sinh để thỏa mãn niềm kiêu hãnh cá nhân.